Market Maker Nedir?

Market maker, finansal piyasalarda, belirli bir varlık için sürekli alım ve satım fiyatları teklif ederek piyasa likiditesini sağlayan kişi veya kuruluştur. Market maker'lar, alım ve satım arasındaki fiyat farkından (spread) kar elde ederler ve genellikle büyük finansal kurumlar, bankalar veya özel şirketler tarafından yürütülür.

Market Maker'ların Rolü

Market maker'ların piyasadaki temel rolü, belirli bir varlık için sürekli olarak likidite sağlamaktır. Bu, yatırımcıların herhangi bir zamanda varlık alıp satabilmelerini sağlar ve piyasa istikrarını artırır. Market maker'lar şu görevleri üstlenir:

• Fiyat Teklifleri Sağlama: Sürekli olarak belirli bir varlık için alım ve satım fiyatları sunarlar.
• Likidite Sağlama: Yeterli sayıda alım ve satım işlemi gerçekleştirerek piyasada likiditeyi artırırlar.
• Fiyat Stabilizasyonu: Piyasa dalgalanmalarını minimize etmek için büyük alım ve satım işlemlerini dengeleyerek fiyat stabilitesine katkıda bulunurlar.

Nasıl Çalışır?

Market maker'lar, belirli bir varlık için sürekli alım ve satım teklifleri sunarak piyasada işlem yapmaya hazır olduklarını gösterirler. Örneğin, bir hisse senedi için market maker şu fiyatları sunabilir:

• Alış (Bid) Fiyatı: $50
• Satış (Ask) Fiyatı: $51

Bu durumda, market maker $50'dan hisse senedi satın almayı ve $51'dan hisse senedi satmayı teklif eder. Alış ve satış fiyatları arasındaki $1'lık fark (spread) market maker'ın potansiyel karıdır.

Kripto Para Piyasalarında Market Maker

Kripto para piyasalarında da market maker'lar önemli bir rol oynar. Kripto borsalarında likidite sağlamak, fiyat dalgalanmalarını azaltmak ve daha stabil bir ticaret ortamı oluşturmak için çalışırlar. Kripto para market maker'lar genellikle şunları yapar:

• Likidite Havuzları Oluşturma: Merkeziyetsiz borsalarda (DEX) likidite havuzlarına katkıda bulunarak işlem hacmini artırırlar.
• Otomatik Piyasa Yapıcılar (AMM): Uniswap, Sushiswap gibi DEX'lerde otomatik piyasa yapıcılar kullanarak sürekli alım ve satım fiyatları sunarlar.

Market Maker ve Likidite Sağlayıcılar

Market maker'lar ve likidite sağlayıcılar genellikle benzer rollere sahiptir, ancak aralarında bazı farklar vardır. Likidite sağlayıcılar genellikle merkeziyetsiz borsalarda (DEX) belirli bir varlık için likidite havuzlarına fon sağlarlar. Market maker'lar ise daha çok merkezi borsalarda (CEX) faaliyet gösterir ve sürekli olarak alım ve satım fiyatları sunar.

Avantajlar ve Dezavantajlar

Avantajlar

• Piyasa Likiditesi: Market maker'lar piyasalarda sürekli likidite sağlayarak alıcı ve satıcıların ihtiyaçlarını karşılar.
• Fiyat Stabilitesi: Büyük işlemleri dengeleyerek ve fiyat teklifleri sunarak piyasa dalgalanmalarını azaltır.
• Hızlı İşlem: Yatırımcılar, market maker'lar sayesinde hızlı ve verimli bir şekilde alım satım yapabilirler.

Dezavantajlar

• Spread Maliyetleri: Market maker'lar, alış ve satış fiyatları arasındaki spread nedeniyle yatırımcılar için ek maliyetler yaratabilir.
• Çıkar Çatışması: Market maker'lar, kendi karlarını maksimize etmek için fiyatları manipüle edebilir.

Sonuç

Market maker'lar, finansal ve kripto para piyasalarında likidite ve fiyat stabilitesi sağlayarak önemli bir rol oynarlar. Sürekli alım ve satım teklifleri sunarak piyasaların etkin ve verimli çalışmasını sağlarlar. Hem merkezi hem de merkeziyetsiz borsalarda likiditeyi artırarak yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılar ve piyasa istikrarını desteklerler.